Ze względu na korzyści zdrowotne warzywa i owoce powinny być stałym składnikiem codziennej diety. Najlepiej jeść je świeże i surowe, jednak z uwagi na nietrwałość i sezonowość wielu z nich musimy je przetworzyć. W tym celu stosujemy różne metody. Najpopularniejsze jest wekowanie, mrożenie, suszenie i kwaszenie.

Wiele dobrych metod

Stosowanie wysokich temperatur ma na celu zniszczenie bakterii, pleśni i drożdży. Równocześnie jednak metody termiczne prowadzą do zmniejszenia wartości odżywczej przetworzonego produktu. Pamiętajmy, że większość owoców wymaga pasteryzacji czyli poddania obróbce w temperaturze 80-100 st. Celsjusza, natomiast grzyby i warzywa należy poddać sterylizacji w temperaturze powyżej 100 stopni.

Równie popularnym i zdrowym sposobem konserwacji jest mrożenie. – Mrożonki stanowią doskonałe uzupełnienie diety. Szczególnie dzieci, które na przełomie pór roku zmagają się z przeziębieniami, powinny spożywać dużą ilość owoców. W tym przypadku świetnym rozwiązaniem są wcześniej utrwalone owoce – mówi mgr inż. Joanna Jaczewska-Schuetz z Instytutu Żywności i Żywienia. Aby owoce długo zachowały swoje walory najlepiej schłodzić produkt do temperatury co najmniej –18 st. Celsjusza. Powoduje to zamrożenie wody i obniża możliwość przebiegu procesów biochemicznych oraz rozwój drobnoustrojów.

Innym sposobem na wydłużenie okresu spożywania wielu darów przyrody jest ich suszenie i kwaszenie. Suszymy najczęściej grzyby, jabłka, śliwki i morele. Pamiętajmy jednak, że w trakcie suszenia dochodzi do dewaloryzacji wartości spożywczych, głównie witamin. Warzywa i owoce można też utrwalać poprzez kwaszenie lub zasolenie – tak jak kapustę czy ogórki, oraz marynowanie – czyli dodanie kwasów spożywczych np. octu.

Bo jemy oczami…

Tak samo jak różne są sposoby konserwacji owoców i warzyw, tak samo wiele jest metod oznaczania i ozdabiania weków, mrożonek i suszy. Dla wielu osób kwestia estetyki domowych przetworów jest równie istotna, jak sama zawartość słoika, woreczka czy pudełka. Kawałeczki papieru przyklejone taśmą czy napisy naniesione flamastrem są rozwiązaniem zdecydowanie minimalistycznym. Ale o ile w sklepach nie brakuje różnego rodzaju opakowań na domowe wyroby, o tyle trudniej znaleźć jest rozwiązania pozwalające je ze smakiem oznaczać i ozdabiać. Dlatego często domowe gospodynie wycinają etykietki z kolorowego papieru, a na nakrętki weków nakładają kolorowe chustki. W Stanach Zjednoczonych w promocję przygotowywania oraz oznaczania i ozdabiania domowych przetworów zaangażowała się Martha Stewart – pierwowzór polskiej Perfekcyjnej Pani Domu. – W swoich pracach Martha Stewart wykorzystuje rozwiązania Avery, czyli etykiety samoprzylepne wykonane z rozmaitych materiałów i przeznaczone do aplikacji na różnych powierzchniach. Co ważne, na naszej stronie internetowej dostępna jest bezpłatna aplikacja umożliwiająca fantazyjne i szybkie zaprojektowanie indywidualnych wzorów takich etykiet – mówi Zuzanna Lewandowska-Piec z firmy Avery Zweckform, która swoje produkty oferuje również u nas.

Warto podkreślić, że starania Marthy Stewart o odpowiednie oznaczenie i ozdobienie własnych wyrobów mają na celu nie tylko poprawienie estetyki kuchni czy spiżarni, ale też ich odpowiednią organizację. Dlatego proponuje ona opisywać wszystkie pojemniki, w których przechowujemy żywność. Służą temu łatwousuwalne kuchenne etykiety przeznaczone na różnego rodzaju opakowania, ale też na przykład małe zawieszki które można przywiązać do słoiczków. Zdaniem amerykańskiej Perfekcyjnej ważne jest nie tylko opisanie zawartości pojemnika czy woreczka, ale też wskazania szacowanej przydatności do spożycia lub chociaż daty powstania własnego wyrobu czy przesypania żywności z oryginalnej torebki.

Mimo, że przetwory to doskonały sposób na zachowanie zdrowych smaków lata przez cały rok, to pamiętajmy, że w codziennym jadłospisie powinny się znaleźć przede wszystkim świeże warzywa i owoce. Jednak szczególnie zimą żywność przetworzona zdecydowanie uatrakcyjni naszą dietę, a korzystanie z zakonserwowanych owoców i warzyw znacznie skróci czas przygotowania posiłku.